Trái phiếu và cổ phiếu – đâu là sự lựa chọn an toàn?

Nhiều nhà đầu tư mới (và ngay cả những nhà đầu tư có kinh nghiệm) thường quan niệm rằng “đầu tư vào trái phiếu luôn an toàn hơn đầu tư vào cổ phiếu”. Thực tế, điều này không hoàn toàn đúng. Dưới đây là một vài lý do chính tại sao trái phiếu có thể không an toàn hơn cổ phiếu.

Trái phiếu và cổ phiếu

Để hiểu rõ, trước hết nhà đầu tư cần phải biết sự khác biệt giữa trái phiếu và cổ phiếu. Cả hai đều mang những rủi ro cùng tiềm năng sinh lời riêng biệt.

Trái phiếu

Trái phiếu là khoản nợ, có thể được mua và bán bởi các nhà đầu tư. Một công ty hoặc tổ chức chính phủ phát hành trái phiếu để đổi lấy tiền mặt và cam kết sẽ trả nợ cho trái chủ. Lịch trình hoàn trả sẽ bao gồm các khoản thanh toán lãi suất. Và đó chính là một cách các trái chủ thu được lợi nhuận từ khoản đầu tư của họ.

Trái chủ cũng có thể thu lợi bằng cách bán trái phiếu, thế nhưng họ cũng có thể mất tiền theo cách này. Giá của trái phiếu phụ thuộc vào nhu cầu thị trường. Nếu các nhà đầu tư mong muốn có một dòng thu nhập ổn định (dưới hình thức trả lãi) thì giá trái phiếu sẽ tăng. Còn khi nhu cầu giảm, giá trái phiếu giảm và các công ty phải đưa ra mức lợi suất cao hơn để lôi kéo các nhà đầu tư.

Cổ phiếu

Cổ phiếu là đại diện cho cổ phần sở hữu trong một công ty. Khi mua một cổ phiếu, bạn đang mua quyền sở hữu cổ phần trong công ty đó. Thực tế, những người sở hữu cổ phiếu có thể thu lợi theo hai cách: công ty phát hành cổ tức hoặc họ có thể bán cổ phiếu khi thị giá tăng lên.

Cả hai phương pháp thu lại lợi nhuận đó đều đi kèm với một số rủi ro. Và mức độ rủi ro này phụ thuộc vào công ty phát hành.

Về phương pháp thu cổ tức, theo quy định, một công ty không có nghĩa vụ phải phát hành cổ tức. Do đó, công ty có thể quyết định ngừng chi trả nếu tình hình tài chính của họ trở nên tồi tệ hơn kể từ lần trả cổ tức cuối cùng.

Trái phiếu có thể đa dạng hóa danh mục cổ phiếu

Các nhà đầu tư có thể tin rằng trái phiếu an toàn hơn cổ phiếu. Bởi vậy, họ thường bổ sung thêm trái phiếu vào danh mục đầu tư của mình vì lợi ích của sự đa dạng. Trái phiếu và cổ phiếu trong lịch sử đã có những động thái ngược chiều nhau; khi cổ phiếu tăng giá, trái phiếu giảm giá và ngược lại.

Đây không phải quy luật tuyệt đối, do vậy bạn có thể mong đợi những động thái cùng chiều của 2 loại chứng khoán này trong tương lai.

Những chuyển động trái ngược này làm giảm thiểu rủi ro cho nhà đầu tư. Nếu danh mục của bạn được tạo thành từ cổ phiếu, một khi cổ phiếu giảm thì toàn bộ danh mục đầu tư của bạn cũng sẽ giảm. Tuy nhiên, nếu danh mục đầu tư của bạn là một nửa cổ phiếu và một nửa trái phiếu, thì các khoản đầu tư vào trái phiếu có thể tăng lên, hạn chế rủi ro mất vốn.

Sự biến động không hoàn toàn là nguy hiểm

Một lý do khác khiến các nhà đầu tư tin rằng cổ phiếu an toàn hơn trái phiếu là chúng ít biến động hơn. Việc giá cổ phiếu tăng hoặc giảm 5% trong một ngày hoàn toàn là điều bình thường. Thế nhưng trái phiếu hiếm khi biến động mạnh như vậy trong một khoảng thời gian ngắn.

Nguyên nhân là bởi giá cổ phiếu mang tính đầu cơ, do đó có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến nó. Còn với trái phiếu, nó có ít yếu tố tác động hơn. Miễn là công ty phát hành trái phiếu không vỡ nợ, trái chủ biết chính xác khi nào họ sẽ nhận được các khoản thanh toán lãi suất với số tiền bao nhiêu.

Tuy nhiên, sự biến động không hẳn làm cho một cổ phiếu trở nên rủi ro hơn trái phiếu. Cổ phiếu luôn có đỉnh và đáy trong suốt cả năm. Thế nhưng trong lịch sử, các chỉ số thị trường chính luôn lấy lại vị thế và tiếp tục tăng trưởng. Người sở hữu cổ phiếu có thể khó kiểm tra khoản đầu tư của họ hàng ngày. Xét về dài hạn với sự đa dạng hóa phù hợp, cổ phiếu sẽ đem đến lợi nhuận hấp dẫn hơn.

Cổ phiếu đứng đầu danh sách ưu tiên trả nợ

Ví dụ cổ phiếu đứng đầu danh sách về ưu tiên trả nợ, trong khi ví dụ trái phiếu đứng hàng thứ ba. Những cổ phiếu như vậy cũng “an toàn” như một trái phiếu. Bởi nếu có vấn đề xảy ra, họ là những người đầu tiên nhận khoản thanh toán sau nhân viên, chủ nhà, người bán hàng và các chủ nợ trước đó.

Các điều khoản của trái phiếu là cố định

Nếu mọi việc suôn sẻ, một công ty có thể tăng chi trả cổ tức cho các cổ đông. Giá cổ phiếu cũng có thể tăng lên, cho phép người sở hữu cổ phiếu kiếm tiền bán chênh lệch.

Còn với một trái phiếu, bạn sẽ chỉ nhận được lãi suất coupon. Nếu công ty phát hành trái phiếu tăng trưởng tốt, nó sẽ không thay đổi các điều khoản của trái phiếu để có lợi hơn cho các trái chủ.

Các điều khoản của trái phiếu sẽ không thay đổi liên quan đến tỷ lệ lạm phát. Lạm phát có thể tăng, nhưng bạn sẽ vẫn chỉ nhận được 8,5% cam kết khi trái phiếu phát hành.

Điểm mấu chốt

Mặc dù cổ phiếu bất ổn và biến động hơn, tuy nhiên, trái phiếu không hẳn là khoản đầu tư an toàn hơn cổ phiếu. Vẫn còn một vài rủi ro với trái phiếu, bắt nguồn từ rủi ro tín dụng, lãi suất và tỷ lệ lạm phát. Ngoài ra, giá trái phiếu cũng có thể dao động. Nhà đầu tư phải phân tích kỹ lưỡng các yếu tố trên trước khi đưa ra quyết định. Ngoài ra các nhà đầu tư có thể tìm kiếm các chuyên gia tư vấn tài chính phù hợp thông qua Phố Đầu Tư. Mọi thông tin thắc mắc vui lòng liên hệ qua địa chỉ dưới đây.

Liên hệ Cố vấn Đầu tư: 

• Số điện thoại: 090 440 8006
• Form đăng ký: Phố Đầu Tư